Odpowiedzialność rodziców za szkody wyrządzone przez dzieci

Dzieci małoletnie czyli do lat 13 nie  ponoszą odpowiedzialności za swoje czyny (nie można im przypisać winy) oraz tym samym szkody  przez nie wyrządzone. Wyłączenie ich odpowiedzialności zostało uregulowane w przepisach, że względu na to, że przez stopień rozwoju psychofizycznego nie mogą one same właściwie kierować swym postępowaniem. Za szkody wyrządzone przez takie dzieci odpowiedzialność ponoszą rodzice, jednak nie zawsze oznacza automatycznie obciążenia odpowiedzialnością za wyrządzoną przez nich szkodę jego rodziców czy opiekunów. Ważne jest, że za szkody te odpowiedzialny jest tylko ten, kto z mocy ustawy lub umowy jest zobowiązany do nadzoru nad małoletnim i tylko wtedy, gdy nadzoru tego nie wykonywał starannie.

Trochę inaczej przedstawia się sytuacja, gdy dziecko ukończyło już 13 lat. Po osiągnięciu tego wieku, małoletniemu może przypisać winę, ale wtedy poziom jego rozwoju jest już kwestią istotną. Zdarza się,  że niemożliwość przypisania winy z powodu wieku dotyczyć może także osób małoletnich po ukończeniu 13 lat, których stopień rozwoju psychofizycznego jest niższy niż w grupie rówieśniczej.

Odpowiedzialność odszkodowawczą za czyny małoletniego ponoszą osoby sprawujące nadzór, a zatem rodzice lub opiekunowie. Oczywiście to zasada generalna, są także wyjątki, które wyłączają poniesienie odpowiedzialności (obrona konieczna, stan wyżej konieczności itp.)

Ważna informacja jest taka, że osoby zobowiązane do nadzoru nie muszą go jednak przez cały czas wykonywać osobiście i zwolnią się od odpowiedzialności jeśli oddadzą podopiecznego pod nadzór innej osoby lub instytucji  (czyli dziecko będące w przedszkolu, szkole czy na koloniach pod opieką innych odpowiedzialnych osób, a nawet pod opieką sąsiadki czy wynajętej opiekunki do dziecka) . Jednak w przypadku powierzenia opieki nad młodszym rodzeństwem starszemu (nie pełnoletniemu) nie zwolni rodziców (opiekunów) z odpowiedzialności odszkodowawczej.

Rodzice (lub inni opiekunowie) mogą się uwolnić od tego obowiązku odszkodowawczego w przypadku, gdy szkoda powstała mimo starannego wykonywania nadzoru. Poszkodowany natomiast musi wykazać szkodę i jej wysokości oraz związek przyczynowy między działaniem sprawcy a szkodą.

Jeśli rodzice mają ciężko sytuacje majątkową to roszczenie osoby poszkodowanej nie zawsze może zostać zaspokojone. W takim wypadku może żądać całkowitego lub częściowego naprawienia szkody od samego sprawcy czynu, gdy przemawiają za tym okoliczności a zwłaszcza stan majątkowy sprawcy i poszkodowanego. Jeśli dziecko wyrządziło szkodę, warto zasięgnąć porad specjalistów (kancelaria prawnicza: adwokacka lub radcy prawnego. Szczególnie jeśli szkody spowodowane przez dziecko są dużej wartości.